Geschreven door : Gert Meesters - Categorieën : Reviews Focus Knack

Stad van klei - Stad van klei

Stad van klei - Stad van klei

KAFKA IN EGYPTE

In 'Stad van klei' boetseert Milan Hulsing het portret van een kleine man die verstrikt raakt in zijn leugens. Daarmee lijkt de in Cairo residerende Nederlander plots op de actualiteit in te spelen.


Het is verleidelijk om Stad van klei met de protesten tegen Egyptisch president Moebarak in verband te brengen. De Nederlander Milan Hulsing woont al een hele tijd in Caïro en baseerde zijn verhaal op de novelle Over The Bridge van de Egyptische schrijver Mohamed El-Bisatie. Tergende corruptie, repressief politieoptreden en broeiende opstand zijn duidelijke thema's in het boek. Toch is Stad van klei veel meer dan een chirurgisch precieze identificatie van wat er in het land zoal misloopt.

Een kleine ambtenaar krijgt het lumineuze idee om het systeem op te lichten. De man creëert een fictief stadje door alle officiële papieren over het bestaan ervan te vervalsen. Zo kan hij subsidies vragen voor de lokale politiemacht, waarna hij dat geld naar zijn eigen bankrekening afleidt. De ambtenaar slaagt in zijn opzet, maar raakt meer en meer in zijn eigen leugen verstrikt.

Om het bestaan van de stad vol te houden, levert hij een niet aflatende stroom van rapporten, waarin de politie de grote veiligheidsproblemen ter plekke aankaart. Om die verhalen consequent te houden, boetseert de ambtenaar zelfs een schaalmodel in klei van de stad, dat het grootste deel van zijn appartement inpalmt.

Gaandeweg raken realiteit en fictie meer en meer verstrengeld. De harde politieinspecteur van de verzonnen stad blijkt hetzelfde probleem te hebben als de ambtenaar: een pijnlijke relatiebreuk die zijn normale functioneren in de weg staat. Het steeds ingewikkelder web van leugens leidt de ambtenaar onafwendbaar naar zijn ondergang.

Door de nadruk op de absurditeit van het paperassenbestaan bij een ontwikkelde overheid en de voortschrijdende waanzin van het personage heeft Stad van klei nog meer gemeen met het werk van Kafka dan met de politieke situatie in Egypte. Hulsing heeft met schilderwerk in zwart en verschillende zandtinten een gelukkige keuze gemaakt. Zijn stadsgezichten lijken niet alleen authentiek, maar getuigen ook van gevoel voor compositie. Zijn figuren zien er dan weer opvallend zwierig uit en roepen zo Ibicus van Pascal Rabaté op. Hulsing, die tot nog toe alleen korter werk had gemaakt, is een naam om te onthouden.