Geschreven door : Jan Goffin - Categorieën : Reviews De Stripspeciaalzaak

11 september 2001: De dag dat de wereld kantelde

11 september 2001: De dag dat de wereld kantelde

Historisch maatschappijbeeld

Het verhaal begint in het heden wanneer een zekere Juliette, 33 jaar jong, vanuit Parijs vertrekt om haar zus te gaan bezoeken in New York. Ze heeft een hekel aan vliegen, want er zijn voortdurend grondige veiligheidscontroles en de handbagage wordt helemaal doorzocht. Het blijkt allemaal een gevolg van de aanslagen van 11 september 2001 die de hele wereld op zijn kop zette. Tijdens haar vlucht overpeinst ze die dagen — ze was toen 14 jaar — en de periode daarna. In een nauwkeurig tijdsverloop wordt vervolgens geschetst hoe de bewoners van New York, de brandweer — 343 brandweerlui vonden de dood — en enkele werknemers in het World Trade Center die momenten hebben beleefd en overleefd. De meeste mensen in de torens wisten totaal niet wat er aan de hand was. Daarna komt president George Bush in beeld met uitleg over de impact van deze terroristische aanslagen met vier gekaapte vliegtuigen op de geschiedenis. Men achterhaalt dat de aanslagen gepleegd werden door Al Qaeda, waarvan Osama bin Laden het brein zou zijn en die zich verschuilt in Afghanistan. Dat land wordt aangevallen met de goedkeuring van de hele wereld. In 2003 wordt ook Irak onder de heerschappij van Sadam Hoessein aangevallen, weliswaar met heel wat minder bijval van andere landen. In de jaren daarna breidt het terrorisme zich uit met aanslagen in Madrid, Londen, Parijs, Brussel, Nice... door een nieuwe terroristische speler: IS. Het besef groeit dat het noodlot  altijd en overal zal kunnen toeslaan en de veiligheidscontroles bij internationale reizen zullen  nooit meer zijn zoals voorheen. Aangekomen in New York bezoekt Juliette met haar zus allereerst Ground Zero waar het WTC stond en waar de wereld definitief in een andere eeuw overging.

Het album toont vanuit verschillende gezichtshoeken welke blijvende impact 11 september heeft gehad, niet alleen voor de Amerikanen maar ook voor de ganse wereld. Nooit eerder gebeurde in vredestijd een aanslag van dergelijke omvang op een burgerlijk doelwit. De aanslag met het derde vliegtuig op het Pentagon zou nog enigszins als militair kunnen beschouwd worden. Onder de dreiging van terroristische aanslagen aanvaardt vandaag iedereen dat er strenge veiligheidscontroles gebeuren, zeker bij vliegreizen. Daarnaast meent de kritische burger dat de overheid toch niet altijd en overal moet kunnen meeluisteren in ons privéleven.

De naakte feiten en cijfers zijn zorgvuldig aangebracht en ook het verband met latere wetgevende beslissingen en oorlogsverklaringen komt aan bod. De Franse scenarist Baptise Bouthier schreef voor de kranten L'Équipe en Libération waarvoor hij de Amerikaanse presidentsverkiezingen in 2016 versloeg. Die job gaf hij op om adjunt-hoofdredacteur voor La Revue Dessinée (met reportages in stripvorm) te werken en zelf zijn eerste documentaire strip te ontwikkelen, dit album.

11 september is getekend door de Franse Héloïse Chochois. Het is het eerste in het Nederlands vertaalde album van de tekenares. Eerder tekende ze de wetenschappelijk geïnspireerde albums La fabrique des corps (2017) en Intelligences artificielles (2019).  Ze brengt het geheel nuchter in beeld in een zakelijk gestileerde klare lijn. De inkleuring heeft een overwegend blauwachtige tint.

OP 11 september 2021 is het twintig jaar geleden dat twee vliegtuigen inbeukten op de Twin Towers. Het is zeker nuttig opnieuw herinnerd te worden aan "de dag dat de wereld kantelde".