Geschreven door : David Steenhuyse - Categorieën : Reviews De Stripspeciaalzaak

De Janitor - Integraal

De Janitor - Integraal

Largo Winch in habijt

Standaard Uitgeverij bundelde de complete reeks De Janitor, in vijf delen verschenen bij Dargaud, in een forse integrale van 280 pagina's. Deze uitgave bevat geen extra's, behalve de vijf oorspronkelijke coverillustraties die paginagroot zijn toegevoegd op het eind. Hieronder hernemen we onze oude besprekingen van de reeks.

 

DE JANITOR 1: DE ENGEL VAN MALTA (2007)

De geheime machinaties achter de schermen van het Vaticaan houden lezers al langer in de ban. Het bekendste voorbeeld is natuurlijk de bestseller De Da Vinci Code, waar een groot deel van de aantrekkingskracht net ontstond uit de gepikeerde reacties van kerkelijke leiders. Ongewild bezorgden ze de inhoud van het boek zo alleen maar meer geloofwaardigheid. Tot openlijke veroordelingen zal het bij dit eerste deel van De Janitor wellicht niet komen. Daarvoor is het verhaal van Yves Sente wat te braaf en klassiek. Vince is lijfwacht binnen de dienst "Bescherming en Buitenlandse Inlichtingen" van het Vaticaan. Na een geslaagde missie in Malta wordt hem gevraagd om de derde Janitor te worden. Deze Janitors zijn twaalf uiterst geheime agenten die voor hoge heren binnen het Vaticaan veiligheidsopdrachten uitvoeren. 

Sente slaagt er goed in om in dit eerste deel de leefwereld van Vince duidelijk vorm te geven. Hij contrasteert heel sterk de tegenstrijdigheden tussen het wereldse en het spirituele leven van onze protagonist. Met de introductie van een vreemd meisje en wat subtiel gedoseerde informatie zaten we aan het eind van het album op het tipje van onze stoel om het vervolg te kunnen lezen. Sente maakt voldoende duidelijk dat er nog heel wat zaken op te helderen vallen uit Vinces verleden. Na het tweeluik De wraak van Graaf Skarbek voegt Sente opnieuw een knap opgebouwd stripverhaal aan zijn œuvre toe. 

In François Boucq heeft hij een bijzonder getalenteerd en ervaren kompaan gevonden om deze avonturen van De Janitor in beelden om te zetten. Boucqs stijl leek al jaren een perfecte match voor een moderne thriller. Met Duivelsmond zette hij eind jaren tachtig op scenario van Jerome Charyn een klassieker van formaat neer en de laatste jaren waagt hij zich ook aan de western met Jodorowsky en Bouncer. Boucq heeft de humor echter allesbehalve vaarwel gezegd. Zo tekent hij sinds kort ook voor het Franse satirische tijdschrift Fluide Glacial en recent publiceerde hij er een derde (onvertaald) deel van de avonturen van Magere Hein en Lau Tse. Hij blijft dus tot nader order een bezige bij die met De Janitor nu wellicht een hit te pakken heeft. De voorpublicatie in Metro zal daar zeker bij helpen. 

De uitgeverij koos ervoor om dit album uit te geven in een harde kaft, waarmee het zijn doel voorbij lijkt te schieten. De kansen op commercieel succes lijken zo gefnuikt. Wellicht wordt meer gerekend op de vaste liefhebbers van François Boucqs en stilaan ook Yves Sentes werk. 

 

DE JANITOR 2: WEEKEND IN DAVOS (2008)

Een Janitor? Even zoeken op Wikipedia en we leren dat dat een mooi woord is voor schoonmaker. Het Vaticaan heeft twaalf van die 'schoonmakers' rondlopen en ze zijn zeker niet bezig met stof en vuil. De Janitors van het Vaticaan moeten "de zwakke schakels van de organisatie op discrete manier van binnenuit observeren". Of ook "sommige leden van de kerk beschermen tegen wereldse verlokkingen". Een soort interne spionagedienst dus eigenlijk. Vince is een stoere man die weet hoe hij moet vechten en nog kan nadenken ook. Hij voert in opdracht van het Vaticaan allerhande lijfwachtopdrachten uit. Hij gebruikt daarbij vaak de status als pater, maar een mooie vrouw laat hij niet links liggen! Zijn succesvolle opdrachten zijn voor het Vaticaan aanleiding om Vince een van de Janitors te laten worden onder de codenaam Trias. Zijn eerste opdracht als Janitor is om als lijfwacht mee te gaan naar het economisch wereldforum in Davos. Hij moet kardinaal Feuster en aartsbisschop Salk, die daar het Vaticaan zullen vertegenwoordigen, in de gaten houden. Tot zover de korte samenvatting van deel 1. In deel 2 ontmoeten we veel belangrijke kopstukken uit de hele wereld die op het wereldforum aanwezig zijn. En dan plotseling breekt de derde wereldoorlog uit! Of niet? Vince weet uit het hotel te ontsnappen en het complot te ontrafelen. En vooral om de betrokkenheid van het Vaticaan bij een grote geldzwendel bloot te leggen.

Het verhaal leest als een spannende Largo Winch, maar dan in habijt. Als extra dimensie wordt er flink geheimzinnig gedaan over de afkomst van Vince. Hij heeft af en toe een visioen van een jong meisje dat hem helpt. Ook heeft zijn oudtante Antonella voorspellende gaven. Heeft hij nog ergens een dubbelganger rondlopen? Wij denken dat dit thema in eventuele volgende delen wel verder wordt uitgewerkt.

François Boucq tekent weer heerlijke karakterkoppen. De man heeft intussen al een hele reeks verdienstelijke albums uitgebracht (Bouncer, Duivelsmond, De vrouw van de tovenaar, enzovoort), en hij mag gerust een van de giganten van de strip genoemd worden.

Yves Sente is nog maar enkele jaren actief als scenarioschrijver. Maar hij doet dat wel telkens met topreeksen zoals Blake en Mortimer (waarvan in april een nieuw album verschijnt) en Thorgal (die hij sinds 2007 van Jean Van Hamme overnam) en het tweeluik De wraak van Graaf Skarbek. De combinatie van de twee auteurs geeft als resultaat een goed, degelijk en spannend avontuur.

 

DE JANITOR 3: DE GEESTEN VAN PORTO CERVO (2009)

In de eerste twee delen maakten we in een spannend avontuur kennis met Vince, of Vicenzo zoals zijn kerkelijke naam luidt. Want Vince is een geheim agent in dienst van het Vaticaan. En binnen die dienst maakt hij ook nog deel uit van een supergeheim gezelschap van twaalf Janitors, nóg geheimere agenten! Zijn codenaam is Trias. 

In deze post-Da Vinci Code-tijd zou je wellicht moe kunnen worden van de vele (strip)uitgaven die verschijnen binnen het genre van complotten rond de katholieke kerk. Maar Yves Sente geeft er vanuit zijn invalshoek met een soort James Bond in soutane, een aantrekkelijke wending aan. Nu in de eerste twee delen de hoofdlijnen goed zijn neergezet, krijgt het verhaal vaart en worden de karakters uitgediept.

Een organisatie die zich de Nieuwe Tempel noemt, vormt een bedreiging voor de kerk en Vince wordt ingezet in de strijd tegen deze organisatie. Ook komen we meer te weten over de jeugd van Vince en zijn doodgewaande tweelingbroer. De aantrekkelijke journaliste Miss Pride maakt ook weer haar opwachting en aangezien Vincenzo niet is ingezegend, zorgt dat ook voor een gezonde spanning. 

Het realistische tekenwerk van François Boucq pakt weer zeer goed uit en geeft het verhaal precies de goede sfeer. Wij zijn van mening dat Boucq en Sente met dit ijzersterke derde deel de reeks definitief bestaansrecht hebben gegeven. Dus was je nog niet overtuigd? Laat je dan bekeren door dit derde deel.

 

DE JANITOR 4: SPOKEN UIT HET VERLEDEN (2011)

Laten we maar meteen met de deur in huis vallen: deze reeks wordt steeds beter! Yves Sente spint als scenarist een ingenieus web vol spanning en intriges. In het begin vreesden we dat De Janitor slechts de zoveelste kloon zou worden van de destijds populaire De Da Vinci Code van Dan Brown. Maar niets is minder waar. Sente heeft een originele invalshoek als vertrekpunt gekozen, namelijk een geheime dienst binnen het Vaticaan. Hoofdpersoon Vince is als Janitor werkzaam voor deze dienst die zich tot doel stelt de rotte appels op te sporen die binnen de katholieke kerk werkzaam zijn en misbruik maken van hun positie. Een organisatie die zich De Nieuwe Tempel noemt, en waar we in de eerdere delen al kennis mee hebben gemaakt, beïnvloedt deze foute bisschoppen en kardinalen om een duister doel te verwezenlijken. Onze Janitor moet daar een stokje voor steken. In dit deel wordt er een nazilink aan toegevoegd. Vince wordt voor de voeten gelopen door een vader en een dochter die hun dierbaren, slachtoffers van experimenten van de nazi's, willen wreken. We komen ook door flashbacks weer meer te weten over de achtergrond van Vince en zijn dood gewaande tweelingbroer die in dienst lijkt te zijn van De Nieuwe Tempel.

Dit album vormt samen met het nog te verschijnen vijfde deel een afgerond verhaal. Maar er zit toch ook duidelijk een grotere, doorlopende verhaallijn in deze serie. De achtergronden van het ontstaan van de Janitors is zo'n onderwerp. De baas van Vince' vader Soffranello spreekt van een verband met vroegere krijgsmonniken. Ook de relatie tussen Vince en de knappe journaliste Miss Pride wordt steeds krachtiger, de gesprekken tussen die twee vormen een prima aanknopingspunt om het bewogen levensverhaal van Vince uit de doeken te doen.

De tekenstijl van François Boucq is wat hoekig, maar desondanks weet hij op een heel knappe manier de karakters van deze serie goed en geloofwaardig vorm te geven. Het ziet er allemaal heel verzorgd uit. Boucq is overigens ook bezig met een eind dit jaar te verschijnen deel in de reeks XIII Mystery en dat is wat ons betreft ook al een album om naar uit te kijken.

De Janitor heeft inmiddels zijn bestaansrecht bewezen. Als je van spannende strips wil genieten vol actie en een goed verhaal, maak dan zeker kennis met deze reeks.

 

DE JANITOR 5: SATANS PROEFBUIS (2017)

Na zes jaar duikt Vince, de voormalige lijfwacht in dienst van het Vaticaan, weer op. Meteen is ook de typografie van de titel op de cover en de rug aangepast, altijd goed voor een vloek bij verzamelaars. In het Nederlands zijn de eerste vier delen dan ook niet opnieuw uitgegeven met gloednieuwe covers zoals in het Frans.

Nu goed, na een opmerkelijke missie kreeg Vince de positie van Janitor aangeboden. De Janitors stammen af van krijgsmonniken in de middeleeuwen en zijn nu speciale agenten die het kwaad aanpakken in de kringen van bisschoppen en kardinalen, maar ook daarbuiten. Er zijn slechts twaalf Janitors (even veel als Jezus' apostelen). Ze kennen elkaar niet en er wordt pas iemand vervangen als hij overleden is. Een license to kill heeft Vince alias Trias niet, al vormt dat geen bezwaar om dat toch te doen als dat niet anders kan. In Satans proefbuis vormt een Mexicaans eilandje het decor voor zijn nieuwste onderzoek waarin overlevende nazi-dokters en de organisatie die op hen jaagt, experimenten met tweelingen en een megalomaan, extremistisch plan van een geschift, machtig figuur (zoals vele booswichten in de James Bond-verhalen eigenlijk). Dat Vince de aangewezen Janitor is om hier komaf mee te maken, moge duidelijk zijn. Zelfs de spoken uit zijn verleden hebben hier rechtstreeks mee te maken.

Dit is geen comebackalbum in schoonheid. Daar ontbreekt Yves Sente toch net dat tikkeltje extra voor waar collega's als Jean Van Hamme of Stephen Desberg een overschot aan hebben (maar afgeven aan een ander, ho maar!). In welke mate co-scenarist François Boucq heeft bijgedragen aan het verhaal vol flashbacks (die weliswaar heel wat ophelderen over Vince' verleden) is ons een vraag, maar zijn Bouncer-achtergrond schemert enigszins door in de groteske finale. De auteurs doen niet eens moeite om het basisidee uit The boys from Brazil  op te lappen. Af en toe krabden we toch even achter onze oren.

Niettegenstaande deze inhoudelijke bezwaren scoort Satans proefbuis bij ons wel punten met de vorm. Boucqs beestige, rauwe realisme leent zich niet voor mooie, gelikte plaatjes. Hij benadrukt liever smeerlapperij, verderf, verschrikkingen, onrust, haat,... Met dit album liet hij zich op zijn wenken bedienen. Hij wel.