Geschreven door : Wim De Troyer - Categorieën : Reviews De Stripspeciaalzaak

Bible of Filth

Bible of Filth

Vrienden, vetzakken, viespeuken

Vrienden, vetzakken, viespeuken, juicht ende jubelt! Bible of Fitlth van übervetzak Robert Crumb is opnieuw uit. Kleine geschiedenisles voor de jongere lezers: in de jaren 1960 ontstond in de USA een anticultuur die de normen en waarden van de gevestigde orde in vraag stelde. Zoekwoorden voor op Google: Woodstock, LSD, Timothy Leary, Hell's Angels, Bob Dylan, summer of love. Ook in de stripwereld vond er een revolutie plaats. Robert Crumb werd zowat de peetvader van die nieuwe undergroundscene, waar ineens seks, drugs en rock-'n-roll wél een plaats hadden, en brave superhelden naar de prullenmand werden verwezen. Crumb is, ook in zijn eigen woorden, een diepgefrustreerde man. Een man met tomeloze, perverse, seksuele fantasieën die hij beleefde en aan het papier toevertrouwde, en die dan ook in die jaren gedrukt, gekocht én gelezen werden. Crumbs tekentalent staat buiten kijf, maar de manier waarop hij met vrouwen omging, doet tegenwoordig behoorlijk de wenkbrauwen fronsen. We zijn zelfs niet zeker of hij wel gedrukt zou worden.

Nu, eerlijk is hij wel. Brutaal ontleedt hij de meest geperverteerde en misogyne kanten van zijn psyche. Vrouwen worden vastgebonden, vernederd, bereden, gepenetreerd en aangerand. Evenzeer laat Crumb zich kleineren, betuttelen en overmeesteren. Werkelijkheid en fantasie lopen in elkaar over, maar je voelt dat het hem bittere ernst is. Onbevreesd snijdt hij ook de kern van zijn problematiek aan: hij is een zielig gefrustreerd lulletje rozenwater.
Maar, mijn god, wat kan de man tekenen.

Deze Bible of Filth verzamelde Crumbs vettigste navelstaarderij en intellectuele masturbaties al eens eerder in 1986. Slechts duizend exemplaren werden gedrukt, en het was een van de meest gezochte verzamelobjecten voor de fans. Nu brengt Scratch Books deze opnieuw uit met extra materiaal. En ja, het ziét er ook uit als een Bijbel: flinterdun papier, goud op snee, rood leeslint en een sobere zwarte kaft met gouden letters. Prachtig.

Het is nog steeds een choquerend staaltje werk, en zeker niet voor de moraalridders geschikt. Het is scabreus, demonisch, grappig en verontrustend. In tijden van pussygrabbing, oversekste sms-schandalen en #metoo biedt deze verzameling een kijk in de donkerste krochten van de ziel van een geperverteerde man.

En dat moet kunnen: het zijn en blijven tekeningen, lijntjes op papier. Een seksuologe verwoordde het in haar stuk aldus: "Iedereen heeft recht op zijn of haar 'jardin secret'. Iedereen heeft ook nood aan zijn of haar 'jardin secret'. We zijn allemaal beschaamd over onze geheime tuin. We fantaseren allemaal over dingen die we nooit zouden uitvoeren, die we stiekem ook walgelijk vinden. Alleen praten we daar niet over." Wel, Crumb praat er wél over. En ergens mogen we daar blij om zijn.